Isı Payölçer Sisteminin Sağladığı Faydalar
Kurulumu oldukça basit olan sistemde, daire içerisinde herhangi bir tadilat yapılmadan her radyatöre birer adet ısı payölçer ve termostatik radyatör vanası monte edilir. Montaj esnasında payölçerler programlanarak işletmeye alınır. Merkezi ısıtma sisteminin avantajı ile birlikte, dairelerin ihtiyaçları kadar ısı kullanmaları tasarrufu beraberinde getirecektir, gereksiz ısınmanın önüne geçilerek ısıtma sistemi daha dengeli ve verimli çalışacaktır.( Bina toplam tüketim ortalamasında:%30 tasarruf) Her daire tükettiği kadar ödeyecek, başka dairenin sorumsuz kullandığı enerjiyi ödemek zorunda kalmayacaktır.
Isınmadan kaynaklanan şikayetler ortadan kalkacaktır. Her daire insiyatifi doğrultusunda ısınmasını ve sonucunda ısınma giderini ayarlayabilecektir.
Radyatör büyütmek veya devre dışı bırakmak artık diğer konutları etkilemeyecektir. Her daire ne kadar tüketim yapıyorsa onu ödeyecektir.
Bazı daireler ısınmazken, diğer daireler yakıt israfından bahsedemeyecektir. İhtiyaca göre her odanın sıcaklık derecesini ayarlama imkanına sahip olacaktır.
Odaların kullanım sıklığına ve ihtiyaca göre yapılan sıcaklık ayarlamaları tasarruf ve konfor olarak yansıyacaktır. Uzun süre daire de bulunulmadığı durumlarda sıcaklık ayarı minimum seviyede tutularak, ne siz ne de diğer daire sakinleri gereksiz yakıt tüketimini ödemek zorunda kalmayacaktır.
Ülkemiz doğalgaz enerji ihtiyacını yurtdışından karşılamakta olup, ısınma enerjimizi kontrol altına alarak yapılacak her tasarruf milli ekonomiye katkı sağlayacaktır.
Enerjinin kontrollü ve verimli kullanılması daha az enerji tüketimi, daha az çevre kirliliği demektir."
N.Özgür Marankoz-Makine Mühendisi
Isı Pay Ölçer Sistemi
Isı pay ölçer sistemi yalnızca radyatörün üzerine takılan bir cihaz olarak algılanmamalıdır.Bu sistem,pay ölçer cihazı-kalorimetre,termostatik radyatör vanası,frekans konvertörlü pompası,tortu tutucusu ile bir bütündür.Bütün bu elemanlar birbirini tamamlar ve sistemin olmazsa olmazıdırlar. Şimdi bu elemanların ne işe yaradıklarından bahsedelim:
Pay Ölçer Nedir?
Radyatör üstünden dairenin ısıtma için kullandığı enerjinin ölçülmesine ve merkezi ısıtma giderlerinin bireysel ve tüketime bağlı olarak paylaştırılmasına yarayan sensör grubudur.
Nasıl Çalışır?
Pay ölçer cihazlarının içerisinde 2 adet sıcaklık sensörü ve 1 adet de manipülasyon uyarısı için monte edilen hareket sensörü olmak üzere toplam 3 adet sensör bulunmaktadır.Sıcaklık sensörülerinden biri radyatörden geçen suyun sıcaklığını,diğeri ise ısıtılan mahalin sıcaklığını ölçmekte,bu değerleri ısı transfer hesabında kullanarak ne kadar tükettiğinizi belirlemektedir.Yani radyatörden ısıtılan mahale ne kadar ısı geçtiğini hesaplamaktadır.Hareket sensörü ise,pay ölçerin yerinden sökülmesi durumunda merkeze uyarı verilmesini sağlamaktadır. Binadaki tüm ısı pay ölçerlerin değerleri birlikte değerlendirilir. Her dairenin ısı pay ölçerlerinden okunan değerler, toplam tüketimle orantılanarak bir tablo oluşturulur. Bu tablo kullanılarak dairelerin bireysel ısıtma masrafları hesaplanır.
Pay Ölçer Sistemi Faydalı mıdır? Faydası Nedir?
Yurt dışında Avrupa ülkelerinde 1984 yılından beri kullanılan ve merkezi sistemlerde kullanılmak zorunda olan pay ölçerler ilk donanım ve sonraki bakım işlem masrafları bakımından oldukça ekonomiktir. Kullanım süreci başladıktan çok kısa bir süre içinde sayısız fayda ve menfaatler sağlar. Tasarruf sağlar. Kalorifer enerji tüketiminde %30 kadar tasarruf sağlar. Tasarruflu kullanıma dikkat edilmesi demek ısınmamak anlamına gelmemektedir. Daha iyi ısınıp daha az bedel ödemek mümkündür. Binada eşit ısınmaya eşit ücret sağlanmakta yapılan tasarruf nedeni ile sıcak mekanda yaşamayı tercih edenler de yapılan tasarrufa ortak olmaktadır ve eskisinden daha az bir ücretle ayni seviyede ısınma sağlanmaktadır Boş duran veya sık sık seyahat eden daire malikleri kaloriferlerinde vanalarını kısarak tasarruf gayreti içinde olacaklardır , bu işlem sayesinde binaya gelen fatura tutarı düşecek ve boşuna enerji sarfı yapılmayacaktır. Hava sıcak olduğunda pencere açmak yerine kaloriferlerde vana kısılması veya kapatılması teşvik edilmiş olacaktır.
Kalorimetre
Tesisat yapısı mobil sistem(Kollektörlü) şeklinde olan binalarda kullanılır.Üzerindeki sensörler yardımıyla suyun gidiş ve dönüş sıcaklığını ölçerek aradaki farkı ve üzerindeki debimetre yardımıyla da tesisattan geçen su miktarını hesaplar.Ölçülen bu değerler mevcut dairenin ne kadar enerji tükettiğini hesaplamada kullanlır. Debi ölçümü 2 yolla yapılabildiğinden ısı sayaçları da 2 çeşittir:
1)Mekanik Isı Sayaçları:Bu tip sayaçlar debiyi mekanik pervane ya da çark yardımıyla ölçebilmektedir.
2)Ultrasonik Isı Sayaçları:Bu sayaçlar ise ultrasonik ses dalgaları ile debiyi ölçmekte ve hareketli bir parça barındırmamaktadır.
Termostatik Vana
Termostatik vana, bulunduğu odanın sıcaklığını üzerindeki termostat vasıtası ile algılayan bir vanadır.
Oda sıcaklığı vana üzerinde ayarlanan sıcaklığa geldiğinde radyatörün su akışını kısar, hatta tamamen keser. Bu sayede odanın aşırı ısınması engellenir. Ölçümlere göre oda sıcaklığının +22 ⁰C üzerinde her 1 ⁰C artışın aylık doğalgaz faturasına %5 yük getirdiği görülmüştür. Termostatik vana kullanan bir kullanıcı ile kullanmayan bir kullanıcı arasındaki aylık ortalama fatura farkının %20 'ye yakın olduğu gözlemlenmiştir. Örneğin mutfak,ev hanımlarının devamlı zaman geçirdiği bir alan ve burada pişen yemeklerden çıkan buharın kullanım alanını ısıtması nedeniyle,ısı kazanım yükü oldukça fazladır.Evde termostatik vana olursa,mutfak için 18 ⁰C olarak ayarlandığında sistem sadece sabahları mutfağın ısısını koruyabilmek için az miktar çalışacaktır. Kış aylarında güney cephede bulunan odalarınızın eve giren güneş ışınları sayesinde ısınması ile radyatörü kapatacak ve gereksiz yere yakıt sarfiyatınızın önüne geçmiş olacaktır. Termostatik vananın çalışması için enerjiye ihtiyaç duyulmaz.Yani işletme maliyeti yoktur.
Termostatik Radyatör Vanası Kullanma Kılavuzu:
Oda sıcaklığı termostat üzerindeki skala yardımıyla ayarlanır. Oda sıcaklığı ayarlanan değere gelince radyatörde su dolaşımı kesilir ve odanın istenen değerden daha fazla ısınması önlenerek enerji tasarrufu sağlanmış olur. Termostat, oda sıcaklığı ayarlanan değere geldiği zaman otomatik olarak vana üzerindeki pimi iterek su akışını kapatır ve radyatörün gereksiz yere ısı kullanmasını önler. Bu durumda radyatörün, üst kısmı sıcak, alt kısmı soğuk olabilir. Oda sıcaklığı ayarlanan sıcaklığın altına düştüğü vakit, termostat tekrar devreye girip vana üzerindeki pimi itmeyi bırakarak yeniden su sirkülasyonu yapılmasını sağlar. Bu işlem bu şekilde sürekli tekrarlanarak devam eder. Radyatörünüz soğuduğunda vana ayarını değiştirmeyiniz. Radyatörünüzün soğuması ayarladığınız oda sıcaklığının istenilen dereceye ulaştığını gösterir. Radyatörlere koltuk v.b gibi eşyalar yaklaştırdığınız zaman, Termostatik radyatör vanası o bölgede yoğunlaşan ısıyı algılayarak otomatik olarak hem ısı akışını keser hem de odanın ısınmasına engel olur. Radyatörlerin ısınmaması durumunda alt vananın açık olduğunu kontrol edin, oda ısısının ayarlanan ısı seviyesinden yüksek olup olmadığını basit bir termometre ile kontrol edin, en düşük seviyede çalışma var ise radyatörün olduğu yerde ısı kaybı (pencere kenarlarında açıklık, duvarda çatlak vb.) olup olmadığını kontrol edin. Tesisatınızdan gelebilecek tortular termostatik vananızın kapanmamasına neden olabilir, bu durumda vananın kafasını 5 konumunda iken sökerek pime birkaç defa basmak suretiyle tortuyu temizleyin sorun giderilmemişse teknik servise durumu bildiriniz.
Frekans Konvertörlü Pompa:
Debilerin değişkenliğine göre frekansını değiştirerek sisteme ihtiyacınız dahilinde su basılmasını sağlar.Yani 1 pompadan çok sayıda pompa yaratılmış olmaktadır. Bu pompaların elektrik tüketimi oldukça düşük olacağından,işletme maliyeti de düşecek ve kısa zaman diliminde kendini amorti edecektir. Aldığınız pompanın maliyeti,işletmek için harcayacağınız enerji maliyetinin yanında bir hiçtir.
Frekans Konvertörlü Pompa Takılmazsa Ne Olur?
Genellikle ısı pay ölçer sistemi kuran firmalar fiyatları daha düşük tutarak işi alabilmek için frekans konvertörlü pompa takılmasına gerek olmadığını savunmaktadır.Ancak bunun pek çok sakıncası bulunmaktadır: Isı pay ölçer sistemine geçtiğiniz taktirde,sisteminizde termostatik vanaların çalışma prensibinden kaynaklı değişken yükler meydana gelecektir.Bu değişken yükler arttığında ise gürültülü ve titreşimli bir çalışma gözlenecektir. Ayrıca yükün ani değişimleri neticesinde termostatik radyatör vananızın deforme olabileceği ve hassas bir şekilde kapatma/açma işlemi yapamayabileceği durumlar yaşanacaktır. Mevcut pompanız sabit frekanslı olduğunda değişken yükler pompanızın motorunu yakabilir.
Tortu Tutucular:
Tortu tutucular sıcak su sisteminizde kullanılan cihazlardan ve suyun evsafından kaynaklanan çamur,tortu ve pislikleri tesisattan ayırarak drenaja atılmasını sağlamaktadır. Tesisatta bulunan bu yabancı maddeler elemanlarda aşınmaya,ısı transfer yüzeylerinde ısı aktarımını zorlaştırmaya ve dolayısıyla verim düşüklüğüne neden olmaktadır.